ROTATOR CUFF (ROTATOR KILIF) YARALANMALARI NEDİR? TEDAVİDE NELER YAPILMAKTADIR?
“Rotator cuff“ yırtıkları genellikle supraspinatus kasta görülen kronik bir zedelenme iken kontakt sporlarda akut olarak da görülebilir. Supraspinatus, infraspinatus, teres minör ve subskapularis kasları birlikte omuza rotasyon yaptırırlar ve omuzu bir kuşak gibi sarmalarından ötürü RK kasları olarak tanımlanırlar.
Rotator kılıf yırtılması, omuz eklemini çevreleyen ve harekete yardımcı olan kas ve tendon gruplarındaki yırtık veya straindir.
HANGİ DURUMLARDA ORTAYA ÇIKABİLİR?
Kol üzerine düşme, ağır bir objeyi kaldırma, yüzme, basketbol ve tenis gibi baş üzeri hareketlerin tekrarlı olarak kullanıldığı sporlarda omuzun aşırı yüklenmesine bağlı olarak, kolun kırılması sonucu görülebilir.
Aşırı kullanım rotator kılıfta tendinit gelişimine neden olabilir. Kronik aşırı kullanım yaralanmaları haftalar ve aylar alır. Kas veya tendona iyileşmesi için gereken süre tanınmaz ise inflamasyon kronik hale gelir. Kronik inflamasyon dokuda ilerleyici hasara neden olur ve zamanla tendonlar daha az elastik ve yırtılmaya daha yatkın hale gelirler.
Rotator kılıfta yaralanma ile sonuçlanan aktiviteler omuz seviyesi üzerinde kolun tekrarlı kaldırılmasını içerir. Baş üstü aktiviteler ile birlikte kuvvet uygulanması, yüksek raflardaki ağır objelere uzanmak yaralanma riskini arttırır. Omuzun üst-dış kısmında hissedilen ağrı; sıklıkla hasta kolunu omuz seviyesinin üzerine kaldırdığında veya kolu uygunsuz pozisyona yerleştirdiğinde tetiklenir. Ağrı omuzdan dirseğe doğru yayılabilir. Etkilenen omuz üzerine yatmak ağrılı olabilir. Aşırı kullanımdan kaynaklanan rotator kılıf tendinitinin semptomları genellikle hafif şiddette ve aralıklı olarak başlangıç gösterir ve zamanla ilerleyerek daha ciddi hale gelirler.
NASIL BELİRTİ VERMEKTEDİR?
Genellikle omuzda güçsüzlük, hassasiyet, hareket kaybı, kol ve omuzda ağrı gibi semptomlarla kendini gösterir. 6 mm'den daha az aralık yırtığa işaret eder. MRG komplet yırtıklarda artrografiye göre daha üstündür ancak parsiyel yırtıkların değerlendirilmesi daha az tutarlı ve yorumu zordur. Artroskopi ise özellikle instabilite değerlendirilmesinde yararlıdır ve RK yırtığının boyutlarının tahmininde rol oynar.
TEDAVİ
Tedavide öncelik konservatif yaklaşımdır. Akut yaralanmadan 4-6 hafta içinde enjeksiyon önerilmez. Komplet yırtıklı hastaların tedavi seçiminde;
- Yaş
- Fiziksel aktivite
- Travmanın ciddiyeti önemlidir. Yapılan tedavilerde amaç; ilk olarak inflamasyonu iyileştirmek ve hastada ağrıya sebep olan aktivitelerden kurtarmaktır. Ağrı kesinlikle tedavinin bir parçası olmamalıdır. Gerekli terapötik modalitelerle hasta rahatlatılmalıdır.
Hastalarda çoğunlukla subakromial bursit de olduğu için omuz hareketlerine ilk başlarda 90 derecelik sınırların getirilmesi uygundur. Ayrıca kolun yana açılıp aynı zamanda rotasyonun olduğu manevralardan kesinlikle kaçınılmalıdır
Akut rüptürlü genç ve aktif hastalar erken dönemde opere edilmelidir. Daha yaşlı ve daha az aktif hastalarda üç aylık konservatif tedaviye yanıt alınamazsa subakromial dekompresyon ve primer onarım önerilir. Kronik komplet yırtıkta temel cerrahi endikasyon ağrının geçmemesidir. Cerrahi yaklaşımda kılıf debribmanı yapılır.