Adeziv Kapsülit (Donuk Omuz)
Adeziv kapsülit (AK); henüz tam olarak anlaşılamamış, ağrı ile başlayan, omuz ekleminin bütün yönlere olan aktif ve pasif hareketlerinde kısıtlılığa yol açan bir sendromdur. Primer olabileceği gibi başka sebeplere sekonder de gelişebilir. En önemli faktör immobilitedir (hareketsizliktir).
Adeziv kapsülit literatürde donuk omuz (frozen shoulder), skapulohumeral periartrit, adeziv bursit, periartikuler fibrosit, Duplay periartriti, aderan obliteratif bursit gibi isimlerle de anılmaktadır.
Bunun yanında diabetes mellitus, hipotiroidizm, miyokard infarktüsü, akromioklavikuler ve glenohumeral eklem osteoartriti gibi nedenlere sekonder olarak da gelişebilir. Tanı klinik olarak konulabilmekle beraber nadiren de olsa görüntüleme metodlarına başvurulabilmektedir.
DONUK OMUZ NASIL BELİRTİ VERİR?
Donuk Omuzda hastalar, tüm omuz hareketlerini yapmaktan kaçınır. İlk bulgu olarak karşımıza ağrılı omuz çıkar. Pasif eklem hareketleri her yöne azalmıştır. İlk kısıtlanan hareket omuzun dışa rotasyonudur. Hastalar ağrı nedeniyle uyku bozukluğu çekerler ve belki de bu durumun sonucu olarak periartritik kişilik olarak adlandırılan düşük ağrı eşikli, anksiyöz, pasif görünümde kişiler olarak tanımlanırlar. Hareketsizlik venöz drenajı azaltır yani bunun sonucu olarakta ödem oluşur. Elde oluşan ödem, karpal tünel içi basıncı artırarak karpal tünel sendromunun oluşmasına yol açabilir.
DONUK OMUZ FAZLARI NELERDİR?
Donuk Omuzun 3 fazı vardır:
1.Ağrı Fazı: Gelişme ve progresyonda hafif ağrılı dönem(3-8 ay)
2.Adeziv Faz: Ağrı ve kısıtlılığın olduğu dönem(4-6 ay)
3.Rezolusyon Fazı: Ağrının azalıp, hareketin tamamen kısıtlandığı dönem(1-3yıl)
DONUK OMUZDA FİZİK TEDAVİ
Adeziv kapsülitte tedavinin amacı ağrının kontrolü ve eklem hareket açıklığının kazanılmasıdır. Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar, analjezikler, ısı modaliteleri ve TENS kullanılabilir. Eklem kapsülü kontraktürünü gidermek için pasif germe egzersizleri uygulanır. Codman egzersizleri, eklem hareket açıklığının kazanılmasında kullanılan egzersizlerdir. Egzersiz sırasında eklemin aşırı zorlanması inflamasyon cevabını arttıracağından kontrendikedir Konservatif tedaviye 12-16 haftalık bir sürede cevap alınamazsa ve progresyon saptanırsa cerrahi tedavi seçilir.
Unutmayınız ki; bu egzersizler, donuk omuza yönelik özel egzersizlerdir. Dolayısıyla bir fizyoterapistin gözetiminde yapılmasında yarar vardır. Her hastanın durumu ve bulunduğu evre farklı olabileceğinden örnek olarak verdiğimiz bu egzersizleri, doktorunuza danışmadan yapmamanız gerektiğini vurgulamak isteriz.
Donuk Omuz Tekrarlar Mı?
Tekrarlama olasılığı düşüktür fakat ameliyattan sonra iyileşmeyi desteklemek için fizik tedavi ve egzersiz programına devam edilmesi son derece önemlidir. Donuk omuz ameliyatları sonrası iyileşme süresi 6 hafta ile 3 ay arasında değişebilmektedir. Diyabetik hastalarda genellikle ameliyattan sonra da devam eden bir miktar hareket kısıtlılığı olabilir.